Irungo Errepublikarrak
Irungo Errepublikarrak
Balio errepulikarren defentsa eta oroimen historikoaren berreskurapena
Albiste interesgarriak
2023ko irailaren 3a
Irungo Udalaren Adierazpen Instituzionala
Irungo batailaren eta okupazioaren 87. urteurrena
Irungo Udalak, adierazpen instituzional baten bidez, "1936ko udatik diktadura frankistaren amaiera arte Irungo herrian izan ziren giza eskubideen urraketen biktima guztiak" aitortzen ditu.
Konpromisoa hartzen du "Memoria kolektiboa eraiki behar dugu, iragana ahaztu gabe etorkizunean bakean eta bizikidetzan oinarrituta bizi gaitezen", eta honako hau adierazten du:
- 1936 eta 1945 urteen artean Irunen izandako errepresio militarrari buruzko ikerketa-lanarekin jarraitzea.
- Errepresio militar honen biktimak aitortzeko lanean jarraitzea.
- Irunen aldi horretan gertatutakoaren gardentasuna bermatzeko beharrezko mekanismoak ezartzea, ikerketetan lortutako informazioa eta udal artxiboan jasotakoa eskuratuz eta jendaurrean zabalduz
- Gure ondare historikoa kontserbatzea, memoria-tokiak zainduz.
2023ko apirilaren 14a
Buruntza, erresistentzian duen esanahia
Andoaingo herritar antifaxista talde batek ekitaldi sinboliko inklusiboa egin du Buruntzako tontorrean. Hain zuzen ere, egun batzuetarako beste hiru bandera gehitu dizkiote gailurreko mastan zegoen ikurrinari: errepublikarra, komunista eta anarkista.
Duela gutxiko historian, Buruntza mendiak 1936ko abuztuan eskualde honetan hainbat aukera ideologikok faxismoari eskaini zioten erresistentzia sinbolizatzen du, kolpe militar odoltsu bat eta ondorengo diktadura bat ezarri zituena. Armamentu gutxirekin eta prestakuntza militar eskasarekin ere, Belkoaingo edo Txaldatxurreko defentsa-lerroekin batera, indar faxistek hamabost egunez (abuztuak 16-31) aurrera egiten jarraitzea eta Donostia eta Gipuzkoa osoa militarki okupatzea eragotzi zuten.
Abertzale, ezkerreko errepublikano, komunista eta anarkistek bat egin zuten Buruntzakoa bezalako defentsa ildoetan zilegitasun demokratiko errepublikarra eta askatasun, justizia eta berdintasun balioak defendatzeko. Bakoitzak bandera desberdin baten atzean jardun zuen, eta, beraz, historiari leial izan eta belaunaldi antifaxista horiei aintzatespen publikoa egin nahi bazaie, lau banderak mastan ordezkatuta egotea da zentzuzkoena.
Ez dago orainik memoriarik gabe!
Apirilak 2023
Olaberriako kanala egin zuten presoei omenezko panela
Gure elkartearen ekimenez, Irungo Udalak plaka bat jarri du Olaberria errekaren kanalizazioan lan egin zuten presoen omenez (1942-1944).
Bertan, testu informatibo batez eta hainbat argazkiz gain, obra honetan lan egin zuten preso guztien izenak ikus daitezke.
Bi "qr" ere badaude, euskaraz eta gaztelaniaz, informazioa mugikorretik deskargatu ahal izateko.
2023ko martxoaren 18a
Gerrako haurrei omenaldia
Gipuzkoako Foru Aldundiak, Intxorta 1937 Kultur Elkartearekin batera, 1936ko estatu kolpearen ondoren erbesteratu behar izan zuten haurrei omenaldia egin die
Martxoaren 18an izan da, Donostiako Kursaalean.
"Nicolás Guerendiain" Irungo Errepublikarren Elkarteak Intxorta 1937rekin kolaboratu zuen Bidasoa aldea ikertzen.
Omenaldiaren bideo osoa
Otsailaren 27tik martxoaren 2ra
Memoria Demokratikoari buruzko Estatuko Kongresua
Memoria Demokratikoaren Estatuko Kongresua antolatu du Irungo Udaleko Memoria Historikoaren Zerbitzuak
Otsailaren 27tik martxoaren 2ra izango da, Irungo Ficoba auditorioan.
"Nicolás Guerendiain" Irungo Errepublikarrak parte hartuko du martxoaren 2an, 18: 00etan, memorialisten elkarteei buruzko programan.
Informazio gehiago eta programa
Deskargatu programa (PDF)
2023ko urtarrilaren 28a
Plaza Almudena Grandes
Gaur, Almudena Grandes izena izango duen plaza bat inauguratu da Irunen. CBA liburutegiko sarreran egongo da.
Erabaki hori 2022ko azaroaren 25ean egindako osoko bilkuran hartu zen, “Txingudiko Elkarte Feminista”, "Gaurko Andreak Berdintasunaren Aldeko Elkartea", "Emakume eta Zinea Kultur Elkartea" y "Bidasoa Aldeko Elkarte Feminista" eta “Nicolás Guerendiain Irungo Errepublikarrak”.
Elkarte horiek prentsa-ohar bat bidali dute Udalari eskerrak emateko hartutako erabakiagatik, eta erakunde guztiei eta, oro har, jendeari Almudena Grandesen baloreak defendatzera animatzeko, urteko eremu eta egun guztietan.
Eskaerari eta mozioa onartzeari buruzko informazio guztia
Omenaldiaren argazkiak
2022ko irailaren 29
Bi aurkikuntza egin ditu Memoria Historikoko zerbitzuak Irunen
Ostegun honetan, Santi Jiménez ordezkariak Memoria Historikoko zerbitzuaren lanari eta ikerketari esker egindako azken bi aurkikuntzen berri eman du. Orain arte ezagutzen ez zen informazioa azaleratu da, zehazki, gerra zibilaren hasieran errepresaliatutako bi pertsonaren istorioa.
Beste bi izen gehitu behar zaizkio 1936ko gerran Irunen kolpistek errepresaliatu zituztenen zerrendari: Miguel Lorenzo Pascual eta Macario Roman Breton Marzo.
2022ko ekainaren 10a
DVren argazkia
Kalean bai-ren akreditazioak
2022ko ekainaren 10ean, Irungo Udaletxean, Kalean bai-ren akreditazioak banatu dira.
Gure Elkarteak, beste behin ere, euskara bultzatzen jarraitzeko konpromisoa berretsi du.
2022ko ekainaren 11a
Leon Iruretagoyenari omenaldia
2022ko ekainaren 11n Leon Iruretagoyenari omenaldia egingo zaio Irungo hilerrian, bere familiak errautsak gure hirira ekarriko dituela aprobetxatuz.
Leon Iruretagoyena Irunen jaio zen 1858an eta Mexikon hil 1940an, Estatu Kolpea lehertu ondoren herrialde honetan erbesteratua.
Irungo alkate izan zen bi legegintzalditan (1904-1909 eta 1912-1920). Lehen alkateordea 1903an eta bigarren alkateordea 1902an.
1886an Irungo Batzorde Errepublikano Federalistako kide gisa parte hartu zuen, eta hurrengo urtean batzorde horretako lehendakari izendatu zuten.
Omenaldiaren argazkiak
2022ko apirilaren 22a
Memoria historikoa ikastetxeetara hurbilduko da
Irungo Udalak, Santi Jimenez memoria historikoaren ordezkariaren eskutik, Memoria Historikoaren zerbitzua martxan jartzen duen proiektu pilotu baten berri eman du ostiral honetan. Bigarren Hezkuntza ikasleei zuzendutako ekimen bat da, eta hiriko historia ikastetxeetara modu berritzaile eta aitzindari batean eramatea da xedea.
"Escape street" izenekoak sei agertoki ditu, gure elkarteak egindako "Memoriaren ibilbidea: Irun, Gerra eta Gerraondoa" izeneko azterlan batean oinarrituta aukeratuak.
Jokoaren saioak maiatzaren 2tik 6ra egingo dira.
Informazio gehiago2022ko martxoaren 31a
Memoria Irutenen aurkezpena webgunean
Nicolas Guerendiain Irungo Errepublikarren Elkarteak Hezkuntzako Memoria Historikoari buruzko atal berria aurkeztu die hedabideei: Memoria Iruten
Elkarrizketa Radio IrunenAurkezpenaren bideoa
2021eko abenduaren 1a
Juan Eraso Echevarriaren senideen bila
Azaroaren 5ean, ostiralean, Guadalajarako udal hilerrian 1939tik aurrera Guadalajarako kanposantuko hobi komunetan erail eta lurperatutako frankismoaren biktimen memoriala inauguratu zen. 40 metro luze eta 2,5 metro zabal den horma bat, diktadura frankistan errepresaliatutako 976 pertsonaren izen-abizenekin.
Guadalajarako Memoriaren Forotik gure Elkartearekin harremanetan jarri dira biktimen artean Irungo pertsona natural bat agertu dela esateko: Juan Eraso Echevarria. Gizon hori Tokiko Defentsa Batzordeko kide izan zen, Florencio Iracheta, Manuel Cristóbal Errandonea, Nicolás Guerendiain eta abarrek bezala.
PCEko militantea zen eta SIPMko agenteek indarkeriaz galdekatu zuten, eta gero tiroz hil zuten kartzelako patio batean. Heriotza-agiriak, bestelako dokumentazioak eta lekukotza gurutzatuek frogatzen dute.
Gurs eremuko zerrendan Victor Eraso Etxebarria bere anaia izan daitekeen pertsona bat ere aurkitu da.
Norbaitek pertsona horren senideei buruzko informaziorik badu, jakinarazi iezaguzue Guadalajarako Memoriaren Foroarekin harremanetan jartzeko.
Informazio gehiago
- Pedro García Bilbaori elkarrizketa Radio Irunen
- Diario Vasco
- Guadalajara diario
- En Castilla La Mancha
2021eko azaroak 291
Mercedes Lopez Cotarelo eta Pilar Valles Vicuñaren argazki argitaragabea dago
Irungo Udalak jakitera eman duenez, 1936ko abuztuaren 11n Pikoketan hildako bi emakume horien argazki bat aurkitu dute.
1937ko uztaileko "Euzkadi en Catalunya" egunkarian aurki daiteke.
Más información
- Arantzadi Zientzia Elkartearen Pikoketako gertakizunen (1936) inguruko txostenaren laburpena
- Pikoketan eraildako pertsonak
- Irungo Udalaren artikulua
2021eko irailaren 27a
"Memoriaren ibilbidea: Irun, Gerra eta Gerraondoa" aurkeztu dute
Nicolas Guerendiain Irungo Errepublikarrak "Memoriaren ibilbidea: Irun, Gerra eta Gerraostea" triptikoa aurkeztu die hedabideei, iaz argitaratutako altxamendu militarrari eta diktadura frankistari buruzko maparen osagarri gisa.
- Diario Vasco
- Noticias de Gipuzkoa
- Noticias de Gipuzkoa-ren grabazioa
- Elkarrizketa Radio Irunen (1:24:00etatik aurrera)
Aurkezpenaren bideoa
2021eko uztailaren 6a
Frankismoaren zigorgabetasuna amaituko duen Memoria Demokratikoaren Legearen alde
2021eko uztailaren 6an, Espainiako Gobernuko Ministroen Kontseiluak Memoria Demokratikoari buruzko Lege Aurreproiektua onartuko du, eta Espainiako Parlamentuan lege-proiektu gisa eztabaidatuko da.
Memoria Historikoaren Kolektiboen eta Frankismoaren Biktimen Estatuko Topaketaz geroztik, uste dugu aukera paregabea dela, oraingoan bai, frankismoaren zigorgabetasuna amaituko duen eta oraindik zabalik dauden zauriak ixtea ahalbidetuko duen lege bat lortzeko. Biktimek behar dugu, ehunka mila, eta Espainiako demokraziak behar du trantsizio prozesu hura Egia, Justizia eta Erreparazioarekin behin betiko ixteko.
...
2017ko ekainak 6a
Argazki erakusketa "Emeek Emana"
Lekua: Oiasso Museoa
Ordua: 19:00
INTXORTA 1937 Kultur Elkarteak antolatua. Emakumeak 1936tik aurrera jokatu zuen paper aktiboa jasotzen du, eta aldi horretako emakumeen historia ikusezindua erreskatatzen du.
2017ko ekainak 21ea
Hitzaldia "Emakkumeak Irunen eta memoria historikoa"
Lekua: Oiasso Museoa
Ordua: 19:00
Hizlaria: Mertxe Tranche
